Amerikada magistr dərəcəsi almaqla ABŞ-ın ən yaxşı magistratura proqramlarından birində təhsil alan 950.000-dən çox beynəlxalq tələbədən biri olacaqsınız. Amerikada xarici ölkədən gələn bir magistr tələbəsi olaraq, dünyanın ən məşhur və genişmiqyaslı təhsil xarici təhsil mərkəzi olan ABŞ-da istədiyiniz hər şeyi tapacağınızı görəcəksiniz.
4.300-dən çox kollec və universitet arasında bir çox seçim mövcuddur. Magistr proqramına müraciət prosesi, viza tələbləri və qiymətləndirmə sistemləri haqqında bu geniş icmalda məlumat veriləcəkdir.
Amerika universitet sistemi digər ölkələrdəki sistemlərə bənzəsə də, ABŞ-da magistratura təhsili bəzi fərqli xüsusiyyətlərə malikdir.
“Postgraduate” termini ABŞ-da doğma vətəndaşlar tərəfindən nadir hallarda istifadə olunur. Əksinə, ABŞ-da siz daha çox “graduate” proqramına qəbul olursunuz. Bəzi hallarda universitetlərdə bu mərhələyə cavabdeh olan ayrıca bir “graduate school” (magistratura məktəbi) ola bilər.
Bəzən “postgraduate” termini də istifadə olunur, lakin bu adətən doktorluq səviyyəsinə çatmış şəxslərə aiddir. Belə şəxslər artıq magistr dərəcəsi deyil, postdoktoral və ya akademik karyeraya başlamaq mərhələsindədirlər. Bu səbəbdən, karyera yolunuzu səhv istiqamətə yönəltməmək üçün diqqətli olun.
ABŞ-da ali təhsil sisteminin ən fərqli cəhətlərindən biri budur: demək olar ki, bütün proqramlarda dərslər və imtahanlar mövcuddur.
Əgər siz tədris və ya tədqiqat yönümlü magistr proqramlarına sahib olan Birləşmiş Krallıq kimi sistemə öyrəşmisinizsə, bu sizi təəccübləndirə bilər. ABŞ-da həm magistr, həm də doktorantura proqramları daha strukturlaşdırılmış olur.
Özünüz də öyrənməli və tədqiqat aparmalı olacaqsınız, lakin qiymətləndirmə daha rəsmi və ardıcıl şəkildə həyata keçiriləcək. Bu səbəbdən ABŞ-da MRes (Research Magistri) və ya MPhil (Fəlsəfə Magistri) kimi müstəqil tədqiqat proqramları ilə magistr təhsili almaq mümkün deyil.
Hətta ABŞ-da PhD proqramları da tələbələrin ilkin dərslər və imtahan mərhələsini keçməsini tələb edir, yalnız bundan sonra dissertasiya mərhələsinə keçmək mümkündür.
ABŞ-da magistr təhsili almaqla həm müasir tədris yanaşmasını, həm də uzun illərin təcrübəsi ilə formalaşmış ali təhsil sistemindən faydalanmış olacaqsınız.
ABŞ-da magistr və doktorantura səviyyəsində təhsil almaq istəyən tələbələr graduate school-lara qəbul olunurlar. Bu graduate school-lar çox zaman böyük universitetlərin bir hissəsi olur. Bu məktəblər universitetin resurslarından istifadə etməklə daha ixtisaslaşmış və ali dərəcələrin verilməsi ilə məşğuldurlar.
MBA proqramları, tibb və hüquq məktəbləri kimi ixtisaslaşmış graduate proqramların adlarında da bu sahəyə yönəliklik əks olunur. Bunlar bəzən akademik graduate school-lardan fərqlənmək üçün “professional school” adlandırılırlar.
ABŞ-da magistr proqramları digər ölkələrdəki kimi məqsədlərə xidmət edir. Bakalavrı bitirən tələbələr bu proqramlarda ixtisaslarını daha dərindən araşdıra və ya peşəkar biliklərini artıra bilirlər.
Əsas fərq ondan ibarətdir ki, ABŞ-da bu proqramlar daha çox strukturlaşdırılmış təlim və müntəzəm qiymətləndirmə üzərində qurulub. Bu proqramlarda yalnız nəzəri bilik deyil, həm də praktiki bacarıqlar əldə edəcəksiniz və geniş çevik biliklər toplusu ilə məzun olacaqsınız.
ABŞ-da magistr dərəcəsinin əldə olunması adətən 2 il davam edir (bəzi proqramlar daha qısa ola bilər). Digər ölkələrlə müqayisədə proqramın strukturlaşdırılmış və test yönümlü olması bu müddəti uzadır. Lakin əlavə vaxt ərzində əldə etdiyiniz bilik və bacarıqlar bu fərqi kompensasiya edir.
ABŞ-da magistr dərəcəsi almaq, eyni sahədə doktorantura proqramına keçmək üçün lazım olan vaxtı da azalda bilər.
ABŞ-da magistr təhsili intellektual baxımdan sizi ciddi şəkildə inkişaf etdirəcək. Sizin özünüz də müstəqil şəkildə öyrənməyə və düşünməyə təşviq olunacaqsınız.
Lakin təhsil prosesi digər ölkələrlə müqayisədə daha planlı və strukturlaşdırılmış olacaq. Siz daha çox testləşməyə cəlb ediləcək və daha çox dərsə qatılmalı olacaqsınız. Tədris proqramının tipi (akademik və ya professional) və məqsədi gündəlik təcrübənizi müəyyən edəcək.
Akademik proqramlar daha çox klassik tədris əsaslı magistr proqramlarına bənzəyir. Daha geniş mövzular öyrənilir, sonunda isə tələbə tədqiqat işi və dissertasiya təqdim edir. Lakin bu proqramlar xaricdəki ixtisaslaşmış proqramlara nisbətən daha ümumi xarakter daşıyır.
Amerikalı tələbələrin bakalavr səviyyəsində müxtəlif sahələri öyrənməsi, magistratura səviyyəsində də ixtisaslaşmadan geniş bilik toplamasına səbəb olur. Adətən, əsas fənlərlə yanaşı çoxlu seçmə dərslər də mövcuddur. ABŞ-da magistr dissertasiyası tələbəyə maraq dairəsinə uyğun sahədə dərin tədqiqat aparmaq imkanı verir.
Peşə yönümlü magistr proqramları konkret sahələr üçün praktiki təlim və texniki biliklər verir. Bu proqramların məzunları tez-tez lisenziya tələb olunan peşələrdə işləyə bilirlər. (Lakin unutmayın ki, ABŞ-da alınan peşəkar sertifikatlar digər ölkələrdə keçərli olmaya bilər.)
Peşəkar proqramlarda fərdi seçmə imkanları akademik proqramlarla müqayisədə daha azdır. Əvəzində, daha sərt bir proqram izlənir və əsas bacarıqlar öyrədilir.
Bu proqramlar adətən müvafiq adlarla fəaliyyət göstərən ixtisaslaşmış məktəblərdə keçirilir. Məsələn, MBA proqramları biznes məktəblərində, hüquq proqramları isə hüquq məktəblərində tədris olunur.Bu məktəblər tez-tez iş dünyası və digər professional qurumlarla əməkdaşlıq edir, bu da təhsilin keyfiyyətinə və proqramın nüfuzuna müsbət təsir göstərir.
ABŞ-da ictimai universitetlərdə beynəlxalq tələbələr üçün magistr təhsilinin illik haqqı adətən $20,000 – $35,000 arası dəyişir. ABŞ kimi böyük ölkədə proqramların və universitetlərin çox müxtəlifliyi qiymət fərqliliyinə səbəb olur.
Qeyd etmək vacibdir ki, çox az tələbə bu ödənişi tam şəkildə ödəyir. Bir çoxları universitet və ya digər təşkilatlar tərəfindən maliyyələşdirilir.
Fulbright Təqaüd Proqramı 150-dən çox ölkə ilə əməkdaşlıq edir və ABŞ-da beynəlxalq tələbələr üçün ən nüfuzlu təqaüd proqramlarından biridir.
ABŞ-da magistr təhsili almaq üçün əsas şərtlər:
Uyğun sahədə bakalavr diplomu (3-4 illik təhsil, minimum GPA 3.0 və ya 65-70%) İngilis dili biliyini sübut edən imtahan nəticəsi (məsələn, IELTS) GRE nəticəsi (ən az 290 bal) Məqsəd məktubu (Statement of Purpose) 2-3 tövsiyə məktubu Əlavə üstünlük gətirən faktorlar: Tədqiqat/internship təcrübələri Nəşr olunmuş elmi məqalələr Sosial və ya liderlik fəaliyyətlərində iştirak
